Ο Θόλος της Αρσινόης στην Σαμοθράκη

 Ο Θόλος της Αρσινόης στην Σαμοθράκη

Πριν αναφερθούμε στον θόλο της Αρσινόης,ας δούμε ποια είναι.

 Η Αρσινόη ήταν πρωτότοκη κόρη του στρατηγού και διαδόχου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Πτολεμαίου Λάγου, ο οποίος κυβέρνησε την Αίγυπτο ως Πτολεμαίος Α’ Σωτήρ, ιδρύοντας τη μακεδονική δυναστεία των Πτολεμαίων, που είχε τελευταία βασίλισσά της την Κλεοπάτρα Ζ’.

Έζησε μια ταραχώδη και τραγική ζωή ως πρωταγωνίστρια αλλά και ως θύμα μηχανορραφιών σε τρεις βασιλικές αυλές. Έφηβη δόθηκε σε γάμο με τον ηλικιωμένο βασιλιά της Θράκης Λυσίμαχο, με τον οποίο έζησε στην πρωτεύουσά του Λυσιμάχεια, μέχρι το βίαιο θάνατό του σε μάχη. Νεαρή χήρα, και αγωνιώντας να προστατεύσει τους τρεις γιους της, κατέφυγε στην πόλη της Χαλκιδικής Κασσάνδρεια, όπου παντρεύτηκε τον ετεροθαλή αδελφό της, βασιλιά της Μακεδονίας, Πτολεμαίο Κεραυνό. Εκείνος όμως σκότωσε τα δύο μικρότερα αγόρια της αμέσως μετά το γάμο. Απελπισμένη η Αρσινόη κατέφυγε στην πατρίδα της την Αίγυπτο, όπου βασιλιάς ήταν πια ο αδελφός της Πτολεμαίος Β’. Ονομάστηκαν Φιλάδελφοι όταν εκείνη έγινε σύζυγος και βασίλισσά του, προστάτιδα των γραμμάτων και των τεχνών και αρχιέρεια μέχρι το θάνατο και τη θεοποίησή της. Οι «θεοί αδελφοί» υπήρξαν το πρώτο ζεύγος αδελφικού γάμου, ξεκινώντας μια πρακτική που ακολούθησαν και επόμενοι Πτολεμαίοι, άγνωστη στην πατρογονική τους μακεδονική αυλή αλλά παραδοσιακή στις φαραωνικές δυναστείες.

Ο Μυστηριώδης Θόλος της Αρσινόης στην Σαμοθράκη Χωρίς Παράθυρα

 

Η Αρσινόη αφιέρωσε το πιο εντυπωσιακό κτίριο στο ιερό, τη μεγάλη ροτόντα, στην πραγματικότητα το μεγαλύτερο κυκλικό κτίριο της ελληνικής αρχιτεκτονικής

Ήταν ένα είδος ηρώου της δυναστείας, όπως το Φιλίππειον στην Ολυμπία; Ωστόσο φαίνεται να έχει ένα πολύ μικρότερο πρόδρομο, ‘τη Δωρική ροτόντα’ από τον 4ο αι. Τα ηρώα δεν αντικαθίστανται ούτε μετακινούνται εύκολα.

Υπάρχει ένας άλλος δελεαστικός συνδυασμός. Μυστήρια με κυκλικό χορό αναφέρονται σε ένα πολυαναφερόμενο κείμενο του Δίωνα της Προύσας:

“Εάν κανείς θα έφερνε έναν άνθρωπο, Έλληνα ή βάρβαρο, για μύηση μέσα σε ένα μυστικό σηκό, εξαιρετικής ομορφιάς και μεγέθους, όπου αυτός θα παρατηρούσε πολλές μυστικές θέες και θα άκουγε πολλούς μυστικούς ήχους, με σκοτάδι και φως να εναλλάσσονται ξαφνικά και άλλα αμέτρητα πράγματα να συμβαίνουν, και ακόμη, όπως ακριβώς συνηθίζουν να κάνουν στην καλούμενη τελετή ‘θρονισμού’ όπου οι τελούντες ιερείς έχουν τους μυουμένους να κάθονται κάτω και αυτοί χορεύουν γύρω τους- εάν όλα αυτά συνέβαιναν, θα ήταν δυνατόν, ώστε αυτός ο άνθρωπος να μην δοκίμαζε τίποτα στην ψυχή του και να μην έφτανε στο σημείο να μαντεύσει ότι όλα αυτά ήταν αποτέλεσμα κάτι παραπάνω από μια σοφή πρόθεση και προετοιμασία …” Ο Δίων δεν δίνει καμία ένδειξη ποια ‘αίθουσα μυστηρίων’ έχει στο νου του. 

Ο φορέας Ελληνων συνέλευσις,μέσω του προέδρου της κυρίου Αρτέμη Σώρρα,φέρει τεράστια ιστορική γνώση,η οποία θα καλύψει τα κενά της ιστορίας,και να αναδείξει όλους τους πολιτιστικούς-πολιτισμικούς χώρους μας

Εμενίδου Νανά