ΜΠΕΝ ΓΚΟΛΝΤΕΙΚΕΡ: ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ ΓΙΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΟΥ ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΟΥΝ;
ΣΕ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΦΛΟΓΕΡΗ ΟΜΙΛΙΑ Ο ΜΠΕΝ ΓΚΟΛΝΤΕΙΚΕΡ ΕΞΗΓΕΙ ΓΙΑΤΙ ΑΥΤΕΣ ΟΙ ΑΚΑΤΑΧΩΡΗΤΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΡΝΗΤΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΤΙΚΕΣ ΚΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ.
ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΘΑ ΕΙΧΕ ΕΠΙΣΗΣ ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΣΤΕ, ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ ΚΑΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ: “BAD PHARMA: ΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΠΟΥ ΠΑΙΖΕΙ Η ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ”, ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ “ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ”.
ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΧΟΛΕΙΤΑΙ ΜΕ ΤΑ ΛΑΘΗ, ΤΑ ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΑΡΑΛΕΙΨΕΙΣ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ.
O ΙΔΙΟΣ Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΣΥΝΟΨΙΖΕΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΩΣ ΕΞΗΣ:
«ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΔΟΚΙΜΑΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΤΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΖΟΥΝ, ΜΕΣΩ ΚΑΚΟΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ ΣΕ ΕΝΑΝ ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΟ ΑΡΙΘΜΟ ΑΣΥΝΗΘΙΣΤΩΝ, ΜΗ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ, ΕΝΩ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥΣ ΑΝΑΛΥΟΝΤΑΙ ΥΣΤΕΡΑ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΕΣΚΕΜΜΕΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΕΣ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΥΠΕΡΤΟΝΙΖΟΥΝ ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΘΕΡΑΠΕΙΩΝ.
ΌΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΕΠΟΜΕΝΟ, ΟΙ ΔΟΚΙΜΕΣ ΑΥΤΕΣ ΕΧΟΥΝ ΤΗΝ ΤΑΣΗ ΝΑ ΔΙΝΟΥΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΡΕΣΤΑ ΣΤΟΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΗ. ΌΤΑΝ ΟΙ ΔΟΚΙΜΕΣ ΟΔΗΓΟΥΝ ΣΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΝ ΤΙΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ, ΑΥΤΕΣ ΘΕΩΡΟΥΝ ΟΤΙ ΕΧΟΥΝ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΝΑ ΤΙΣ ΑΠΟΚΡΥΠΤΟΥΝ ΑΠΟ ΓΙΑΤΡΟΥΣ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ, ΜΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΜΙΑ ΣΤΡΕΒΛΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΑΛΗΘΙΝΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΟΥ.
ΟΙ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ, ΜΟΝΟ ΟΜΩΣ ΣΤΑ ΠΡΩΤΑ ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΕΝΟΣ ΦΑΡΜΑΚΟΥ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΑΥΤΑ ΑΚΟΜΑ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΕΝ ΤΑ ΜΟΙΡΑΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΓΙΑΤΡΟΥΣ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ, ΟΥΤΕ ΚΑΝ ΜΕ ΑΛΛΑ ΠΑΡΑΚΛΑΔΙΑ ΤΗΣ ΚΡΑΤΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΗΣ.
ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΙΗΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΝΟΝΤΑΙ ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΜΕ ΕΝΑΝ ΕΠΙΣΗΣ ΣΤΡΕΒΛΟ ΤΡΟΠΟ. ΣΤΑ ΣΑΡΑΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΥΣ ΒΙΟΥ, ΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ ΠΟΙΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΕΡΕΣ ΜΕΣΩ ΜΙΑΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ Η ΟΠΟΙΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ ΚΑΤΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΠΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΥΣ, ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΥΣ Η ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ.
ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ ΠΟΥ ΑΝΗΚΟΥΝ ΕΞ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ ΣΕ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ.
https://www.ted.com/talks/ben_goldacre_what_doctors_don_t_know_about_the_drugs_they_prescribe/transcript?language=ELΒΙΝΤΕΟ
ΑΛΛΑ ΠΕΡΑ ΑΠ’ ΑΥΤΑ, ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΙΟ ΣΟΒΑΡΑ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΟΥΜΕ ΝΑ ΑΓΝΟΟΥΜΕ ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ, ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΣΥΜΦΕΡΕΙ ΚΑΝΕΝΑΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΤΙΣ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΔΟΚΙΜΕΣ.
ΑΥΤΑ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕΝΟΥΝ ΑΛΥΤΑ, ΓΙΑΤΙ ΕΝΩ ΚΑΠΟΙΟΙ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΕΙ ΟΤΙ ΕΛΥΣΑΝ ΠΟΛΛΑ ΑΠΟ ΑΥΤΑ, ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΕΧΟΥΝ ΑΠΟΤΥΧΕΙ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. ΈΤΣΙ, ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ, ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΙΝΑΙ ΧΕΙΡΟΤΕΡΗ ΑΠΟ ΠΡΙΝ ΑΦΟΥ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΚΛΕΙΝΕΙ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΙΣΧΥΡΙΖΟΜΕΝΟΣ ΟΤΙ, ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ, ΟΛΑ ΠΑΝΕ ΚΑΛΑ.
ΚΑΠΟΙΟΙ ΘΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΟΥΝ ΟΤΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΜΙΑ ΕΠΙΘΕΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ, ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΦΥΣΙΚΑ ΑΛΗΘΕΣ. ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ ΑΥΤΟ, ΟΥΤΕ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΜΙΑ ΙΣΟΠΕΔΩΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΣΗ. ΠΙΣΤΕΥΩ ΟΤΙ ΟΙ ΠΙΟ ΠΟΛΛΟΙ ΑΠΟ ΟΣΟΥΣ ΔΟΥΛΕΥΟΥΝ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟΠΡΟΑΙΡΕΤΟΙ, ΣΤΟ ΚΑΤΩ ΚΑΤΩ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΙΑΤΡΙΚΗ ΧΩΡΙΣ ΦΑΡΜΑΚΑ.
ΠΟΛΛΕΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΕΧΟΥΝ ΕΠΙΝΟΗΣΕΙ ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΕΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ, ΣΩΖΟΝΤΑΣ ΑΜΕΤΡΗΤΕΣ ΖΩΕΣ.
ΑΥΤΟ ΟΜΩΣ ΔΕΝ ΔΙΝΕΙ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΙΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΝΑ ΑΠΟΚΡΥΠΤΟΥΝ ΣΤΟΙΧΕΙΑ, ΝΑ ΠΑΡΑΠΛΑΝΟΥΝ ΓΙΑΤΡΟΥΣ ΚΑΙ ΝΑ ΒΛΑΠΤΟΥΝ ΑΣΘΕΝΕΙΣ».
ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΣΗ ΤΟΥ ΒΙΝΤΕΟ:https://www.ted.com/talks/ben_goldacre_what_doctors_don_t_know_about_the_drugs_they_prescribe/transcript?language=EL
Και, όπως οι περισσότεροι από εσάς, υποψιάζομαι, δεν πιστεύω πραγματικά ότι οι άνθρωποι μπορούν να δουν το μέλλον. Δεν πιστεύω στην πρόγνωση. Και κάθε τόσο ακούτε πως κάποιος ήταν σε θέση να προβλέπει κάτι που συνέβη στο μέλλον. και αυτό είναι πιθανό επειδή ήταν μία τυχαία επιτυχία κι εμείς ακούμε μόνο για τα τυχαία και τα παράδοξα. Δεν ακούμε για όλες τις περιπτώσεις που οι άνθρωποι κάνουν λάθη. Τώρα, αυτό είναι αναμενόμενο να συμβεί με ανόητες ιστορίες προγνώσεων, αλλά το πρόβλημα είναι ότι έχουμε ακριβώς το ίδιο πρόβλημα στον ακαδημαϊκό χώρο και στην ιατρική και, σε αυτό το περιβάλλον, κοστίζει ζωές.
Έτσι, κατ'αρχήν, σχετικά με την πρόγνωση μόνο, όπως αποδεικνύεται, μόλις πέρυσι ένας ερευνητής ονόματι Ντάρυλ Μπεμ διεξήγαγε ένα κομμάτι έρευνας όπου βρήκε στοιχεία προγνωστικών δυνάμεων σε προπτυχιακούς μαθητές και δημοσιεύτηκε σε ένα επιστημονικό περιοδικό με ομότιμες αναφορές και οι περισσότεροι άνθρωποι που το διάβασαν είπαν, "Εντάξει, καλά, αλλά νομίζω ότι αυτή είναι μία συμπτωματική επιτυχία, ένα παράδοξο γιατί γνωρίζω πως αν έκανα μία μελέτη και δεν έβρισκα κανένα αποδεικτικό στοιχείο ότι οι προπτυχιακοί μαθητές είχαν προγνωστικές δυνάμεις αυτό, κατά πάσα πιθανότητα, δεν θα δημοσιευόταν σε ένα επιστημονικό περιοδικό. Και στην πραγματικότητα γνωρίζουμε ότι αυτό είναι αλήθεια επειδή διαφορετικές ομάδες ερευνητών προσπάθησαν να αναπαράγουν τα ευρήματα αυτής της προγνωστικής μελέτης και όταν τα υπέβαλαν στο ίδιο ακριβώς περιοδικό ο συντάκτης του περιοδικού είπε, ''Όχι, δεν ενδιαφερόμαστε να δημοσιεύσουμε αντιγραφές. Δεν ενδιαφερόμαστε για τα αρνητικά σας δεδομένα.'' Έτσι αυτό ήδη αποτελεί αποδείξη για το πώς, στην ακαδημαϊκή βιβλιογραφία, θα δούμε ένα μεροληπτικό δείγμα της αληθινής εικόνας του συνόλου των επιστημονικών μελετών που έχουν διεξαχθεί.
Αλλά δε συμβαίνει μόνο στο στεγνό ακαδημαϊκό πεδίο της ψυχολογίας. Συμβαίνει επίσης, για παράδειγμα, στην έρευνα για τον καρκίνο. Έτσι, το Μάρτιο του 2012, μόλις πριν από ένα μήνα κάποιοι ερευνητές ανέφεραν στο περιοδικό ''Nature'' πως είχαν προσπαθήσει να επαναλάβουν 23 διαφορετικές επιστημονικές μελέτες εξετάζοντας πιθανούς στόχους θεραπείας για τον καρκίνο και, από αυτές τις 53 μελέτες, μπόρεσαν μόνο να επαναλάβουν με επιτυχία μόνο τις 6. 47 από αυτές τις 53 μελέτες ήταν μη αναπαράξιμες. Και λένε στις συζητήσεις τους ότι αυτό είναι αναμενόμενο επειδή τα παράδοξα δημοσιεύονται. Οι άνθρωποι κάνουν πάρα πολλές διαφορετικές μελέτες και οι περιπτώσεις οι οποίες έχουν αποτέλεσμα, δημοσιεύονται κι εκείνες που δεν έχουν, δε δημοσιεύονται. Και η πρώτη τους σύσταση για το πώς διορθώνεται αυτό το πρόβλημα - επειδή είναι ένα πρόβλημα, επειδή μας οδηγεί όλους σε αδιέξοδα - η πρώτη τους σύσταση για το πώς διορθώνεται αυτό το πρόβλημα είναι να διευκολύνουμε τη δημοσίευση αρνητικών αποτελεσμάτων στο τομέα της επιστήμης και να αλλάξουμε τα κίνητρα ώστε οι επιστήμονες να ενθαρρύνονται να δημοσιεύουν περισσότερα από τα αρνητικά τους αποτελέσματα.
Αλλά αυτό δεν συμβαίνει μόνο σε ένα πολύ 'αποστειρωμένο' κόσμο βασικής προκλινικής επιστημονικής έρευνας για τον καρκίνο. Συμβαίνει επίσης και στην πραγματική σάρκα και αίμα του ακαδημαϊκού τομέα της ιατρικής. Έτσι, το 1980, ορισμένοι ερευνητές έκαναν μία μελέτη σχετικά με ένα φάρμακο ονόματι λορκαϊνίδη, που ήταν αντιαρρυθμικό φάρμακο, ένα φάρμακο που καταστέλλει τις διαταραχές του καρδιακού ρυθμού, με το σκεπτικό ότι, μετά από μία καρδιακή προσβολή, αρκετά πιθανό να παρουσιαστούν καρδιακές αρρυθμίες. Έτσι, εάν χορηγήσουμε ένα φάρμακο που καταστέλλει τις διαταραχές των καρδιακών ρυθμών, αυτό θα αυξήσει τις πιθανότητες επιβίωσης του ασθενή. Στην αρχή αυτής της μελέτης έκαναν μία πολύ μικρή δοκιμή σε μόλις εκατό ασθενείς. 50 ασθενείς έλαβαν λορκαϊνίδη και, από αυτούς, οι 10 πέθαναν. Άλλοι 50 ασθενείς έλαβαν ένα εικονικό χάπι ζάχαρης, χωρίς δραστικό συστατικό, και μόνο ένας από αυτούς πέθανε. Έτσι το φάρμακο αυτό θεωρήθηκε δικαίως ως μία αποτυχία και η εμπορική του ανάπτυξη σταμάτησε και, λόγω αυτής της εμπορικής διακοπής, αυτή η μελέτη ποτέ δε δημοσιεύτηκε.
Δυστυχώς, κατά την διάρκεια των επόμενων πέντε, δέκα χρόνων άλλες εταιρείες είχαν την ίδια ιδέα σχετικά με φάρμακα που θα εμπόδίζαν τις αρρυθμίες σε ανθρώπους που είχαν υποστεί καρδιακή προσβολή. Αυτά τα φάρμακα βγήκαν στις αγορές. Συνταγογραφήθηκαν ευρέως επειδή η καρδιακή προσβολή είναι μία πολύ κοινή εκδήλωση Και μας πήρε τόσο διάστημα να ανακαλύψουμε ότι αυτά τα φάρμακα προκάλεσαν επίσης αύξηση του ποσοστού θανάτων ώστε, προτού εντοπίσουμε αυτό το σήμα ασφαλείας, πάνω από 100.000 άνθρωποι πέθαναν άδικα στην Αμερική από την συνταγογράφηση αντιαρρυθμικών φαρμάκων.
Τώρα, πραγματικά, το 1993, οι ερευνητές που έκαναν εκείνη τη μελέτη του 1980, εκείνη την αρχική μελέτη δημοσίευσαν μία παραδοχή λάθους προς την επιστημονική κοινότητα στην οποία έλεγαν: ''Όταν πραγματοποιήσαμε την μελέτη μας το 1980, πιστέψαμε πως το αυξημένο ποσοστό θανάτου που παρατηρήθηκε στην ομάδα που έπαιρνε λορκαϊνίδη ήταν ένα τυχαίο αποτέλεσμα." Η πορεία της λορκαϊνίδης εγκαταλείφθηκε για εμπορικούς λόγους και αυτή η μελέτη δεν δημοσιεύτηκε ποτέ· τώρα είναι ένα καλό παράδειγμα 'μεροληπτικής δημοσίευσης'. Αυτός είναι ο τεχνικός όρος για το φαινόμενο όπου τα μη κολακαυτικά δεδομένα χάνονται, μένουν αδημοσίευτα, αγνοούνται στην πορεία και λένε ότι τα αποτελέσματα που περιγράφονται εδώ ''ίσως να παρείχαν μία έγκαιρη προειδοποίηση των προβλημάτων που θα εμφανιζόταν προσεχώς.''
Τώρα, αυτές είναι ιστορίες από τον τομέα των βασικών επιστημών. Είναι ιστορίες πριν από 20, 30 χρόνια. Το ακαδημαϊκό περιβάλλον δημοσιεύσεων είναι πολύ διαφορετικό σήμερα. Υπάρχουν ακαδημαϊκά περιοδικά όπως το ''Trials,'' το περιοδικό ανοικτής πρόσβασης, το οποίο θα δημοσιεύει κάθε δοκιμή που διεξάγεται σε ανθρώπους ανεξάρτητα από το αν έχει θετικό ή αρνητικό αποτέλεσμα. Αλλά αυτό πρόβλημα των αρνητικών αποτελεσμάτων τα οποία χάνονται στην πορεία εξακολουθεί να είναι πολύ κυρίαρχο. Στην πραγματικότητα, είναι τόσο κυρίαρχο που χτυπάει την καρδιά της τεκμηριωμένης ιατρικής. Λοιπόν, αυτό είναι ένα φάρμακο που ονομάζεται ρεβοξετίνη και αυτή είναι μία φαρμακευτική ουσία την οποία εγώ ο ίδιος έχω συνταγογραφήσει. Είναι αντικαταθλιπτικό. Είμαι πολύ σχολαστικός γιατρός. Γι'αυτό, διάβασα όσες μελέτες μπορούσα για αυτή την ουσία. Διάβασα τη μοναδική μελέτη που δόθηκε στη δημοσιότητα, που έδειξε πως η ρεβοξετίνη είναι καλύτερη από το εικονικό φάρμακο. και διάβασα και τις άλλες τρεις μελέτες που δημοσιεύτηκαν και έδειξαν ότι η ρεβοξετίνη ήταν εξίσου καλή με οποιαδήποτε άλλο αντικαταθλιπτικό και, επειδή αυτός ο ασθενής δεν είχε τα επιθυμητά αποτελέσματα με τα άλλα αντικαταθλιπτικά, σκέφτηκα, καλά, η ρεβοξετίνη είναι εξίσου καλή. Αυτή χρειάζεται να δοκιμάσουμε. Όμως αποδείχτηκε ότι παραπλανήθηκα. Στην πραγματικότητα, επτά δοκιμές διεξήχθησαν συγκρίνοντας την ρεβοξετίνη κατά του εικονικού χαπιού ζάχαρης. Μία από αυτές ήταν θετική και αυτή δημοσιεύτηκε, αλλά έξι απ'αυτές ήταν αρνητικές και παρέμειναν αδημοσίευτες. Τρεις κλινικές δοκιμές δημοσιεύτηκαν συγκρίνοντας την ρεβοξετίνη με άλλα αντικαταθλιπτικά, στις οποίες η ρεβοξετίνη ήταν εξίσου καλή, και αυτές δημοσιεύτηκαν. Aλλά, τρεις φορές συλλέχθηκαν στοιχεία ασθενών τα οποία έδειξαν ότι η ρεβοξετίνη είναι χειρότερη από εκείνες τις άλλες θεραπείες, και αυτές οι μελέτες δεν δημοσιεύτηκαν. Ένιωσα παραπλανημένος.
Τώρα ίσως πείτε, καλά, αυτό είναι ένα εξαιρετικά ασυνήθιστο παράδειγμα και δεν θα ήθελα να είμαι ένοχος για το ίδιο είδους προσεκτικής κι επιλεκτικής αναφοράς για την οποία κατηγορώ άλλους ανθρώπους. Όμως, όπως αποδεικνύεται, αυτό το φαινόμενο της μεροληπτικής δημοσίευσης έχει πράγματι μελετηθεί πάρα πολύ καλά. Λοιπόν, να ένα παράδειγμα για το πώς μπορείτε να την προσεγγίσετε. Το κλασικό μοντέλο είναι το εξής: παίρνετε ένα πλήθος μελετών που γνωρίζετε ότι έχουν διεξαχθεί και ολοκληρωθεί και στη συνέχεια ψάχνετε αν αυτές έχουν δημοσιευτεί κάπου στην ακαδημαϊκή βιβλιογραφία. Έτσι αυτό χρησιμοποίησε όλες τις μελέτες που είχαν ποτέ διεξαχθεί για αντικαταθλιπτικά φάρμακα που εγκρίθηκαν για μια δεκαπενταετία από την Αμερικανική Διεύθυνση Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA). Πήραν όλες τις μελέτες που υποβλήθηκαν στην FDA ως μέρος του πακέτου έγκρισης. Άρα, αυτό δεν είναι το σύνολο των μελετών που έχουν ποτέ διεξαχθεί γι' αυτά τα φάρμακα επειδή δεν μπορούμε ποτέ να γνωρίζουμε αν έχουμε αυτές τις μελέτες. Όμως, είναι αυτές που διεξήχθησαν με σκοπό να πάρουν την άδεια κυκλοφορίας. Κι έπειτα, πήγαν να δουν αν αυτές οι μελέτες είχαν δημοσιευτεί σε oμότιμες ακαδημαϊκές βιβλιογραφίες και αναφορές. Και ιδού τι βρήκαν. Ήταν λίγο πολύ χωρισμένες 50 - 50. Στην πραγματικότητα, μισές από αυτές τις μελέτες ήταν θετικές και οι άλλες μισές ήταν αρνητικές. Αλλά όταν έψαξαν αυτές τις κλινικές μελέτες στην ομότιμα αξιολογημένη ακαδημαϊκή βιβλιογραφία, αυτό που βρήκαν ήταν μία πολύ διαφορετική εικόνα. Μόνο τρεις από τις αρνητικές μελέτες δημοσιεύτηκαν, αλλά από τις θετικές μελέτες δημοσιεύτηκαν όλες εκτός από μία. Τώρα εάν αναβοσβήσουμε αυτά τα δύο μπορείτε να δείτε τι συγκλονιστική διαφορά υπήρχε ανάμεσα στην πραγματικότητα και σε αυτό που οι γιατροί, οι ασθενείς οι επίτροποι των υπηρεσιών υγείας και οι ακαδημαϊκοί ήταν σε θέση να δουν στην ομότιμα αξιολογημένη ακαδημαϊκή βιβλιογραφία. Ήμασταν παραπλανημένοι και αυτό είναι ένα συστηματικό σφάλμα στην καρδιά της ιατρικής.
Πράγματι, υπάρχουν τόσες πολλές μελέτες που διεξάγονται σχετικά με τη μεροληπτική δημοσίευση σήμερα - πάνω από 100 - οι οποίες έχουν συλλεχθεί σε συστηματική ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε το 2010 και οι οποίες συμπεριέλαβαν κάθε μελέτη για μεροληπτική δημοσίευση που μπόρεσε να βρεθεί. Η μεροληπτική δημοσίευση επηρεάζει κάθε τομέα της ιατρικής. Κατά μέσο όρο, περίπου οι μισές από όλες τις μελέτες εξαφανίζονται στην πορεία και γνωρίζουμε ότι τα θετικά ευρήματα έχουν περίπου διπλάσιες πιθανότητες να δημοσιευθούν ως αρνητικά ευρήματα.
Αυτό είναι ένας καρκίνος στην καρδιά της τεκμηριωμένης ιατρικής. Εάν έστριβα ένα νόμισμα 100 φορές αλλά μετά σας έκρυβα τα μισά αποτελέσματα, θα μπορούσα να το κάνω να μοιάζει σαν να είχα ένα νόμισμα που πάντα ερχόταν κορώνα. Αλλά αυτό δεν θα σήμαινε πως θα είχα ένα νόμισμα μόνο με κορώνες. Αυτό θα σημαίνει πως θα ήμουν ένας ανέντιμος καιροσκόπος και εσύ θα ήσουν ένας ηλίθιος που με άφησες να την βγάλω καθαρή. (Γέλια) Όμως αυτό είναι ακριβώς αυτό που ανεχόμαστε τυφλά στο σύνολo της τεκμηριωμένης ιατρικής. Και για μένα, αυτή είναι μία ηθική ερευνητική παρεκτροπή. Αν πραγματοποιούσα μια μελέτη και παρακρατούσα μισά από τα στοιχεία δεδομένων από αυτή τη μια μελέτη, θα με κατηγορούσατε δικαίως κι ευθέως για ερευνητική απάτη. Κι όμως, για κάποιο λόγο, εάν κάποιος διεξάγει 10 μελέτες αλλά δημοσιεύσει μόνο τις 5 με τα αποτελέσματα που εκείνος θέλει δεν θεωρούμε ότι αυτό είναι παρεκτροπή από την ερευνητική δεοντολογία. Και όταν αυτή η ευθύνη διαχέεται μέσα σε ένα ολόκληρο δικτύο από ερευνητές, ακαδημαϊκούς χορηγούς εταιρειών και συντάκες περιοδικών, για κάποιο λόγο, το βρίσκουμε πιο αποδεκτό. Αλλά το αποτέλεσμα για τους ασθενείς είναι καταδικαστικό.
Και αυτό συμβαίνει τώρα, στις μέρες μας. Αυτό είναι ένα φάρμακο που ονομάζεται Ταμιφλού. Το Ταμιφλού είναι ένα φάρμακο για το οποίο οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο έχουν ξοδέψει δισεκατομμύρια και δισεκατομμύρια δολάρια για τη δημιουργία αποθέματος. Κι έχουμε δημιουργήσει αποθέματα Ταμιφλού πανικόβλητοι, με την πεποίθηση ότι αυτό θα μειώσει το ποσοστό των επιπλοκών της γρίπης. Ο όρος 'επιπλοκές' είναι ένας ιατρικός ευφημισμός για την πνευμονία και το θάνατο. (Γέλια) Τώρα όταν οι συστηματικοί κριτικοί της βάσης δεδομένων Κοχρέιν προσπαθούσαν να συλλέξουν όλα τα δεδομένα από όλες τις δοκιμές που είχαν ποτέ διεξαχθεί για το αν το Ταμιφλού έκανε πραγματικά κάτι τέτοιο ή όχι βρήκαν ότι αρκετές από εκείνες τις μελέτες ήταν αδημοσίευτες. Τα αποτελέσματα ήταν μη διαθέσιμα γι' αυτούς. Και όταν άρχισαν να αποκτούν τις δημοσιευμένες αναφορές αυτών των δοκιμών με διάφορους τρόπους βάσει αιτήσεων του Νόμου περί Ελευθερίας της Πληροφόρησης, ενοχλώντας επίμονα διάφορες οργανώσεις, αυτό που βρήκαν ήταν αντιφατικό. Και όταν προσπάθησαν να αποκτήσουν τις εκθέσεις των κλινικών μελετών, τις 10.000 σελίδες εγγράφων που έχουν την καλύτερη δυνατή ερμηνεία των πληροφοριών τους είπαν ότι δεν είχαν την δυνατότητα να τα έχουν. Και αν θέλετε να διαβάσετε την πλήρη αλληλογραφία, τις δικαιολογίες και τις εξηγήσεις που δώθηκαν από τη φαρμακευτική εταιρεία, μπορείτε να τα δείτε δημοσιευμένα στην έκδοση αυτής της εβδομάδας του περιοδικού PLOS Medicine.
Και το πιο συγκλονιστικό γεγονός από όλα αυτά, για εμένα, δεν είναι μόνο ότι αυτό αποτελεί πρόβλημα, ούτε μόνο ότι εμείς αναγνωρίζουμε πως αυτό είναι ένα πρόβλημα, αλλά ότι έπρεπε να υποστούμε τις προσποιητές διορθώσεις. Είχαμε ανθρώπους που προσποιούνταν ότι αυτό είναι ένα πρόβλημα που μπορεί να διορθωθεί. Πρώτα από όλα, είχαμε τα μητρώα των ερευνών και όλοι είπαν ε ε.. εντάξει. Θα τους βάλουμε όλους να καταχωρήσουν τις μελέτες τους, θα αναρτήσουν το πρωτόκολλο θα πουν τι πρόκειται να κάνουν προτού το κάνουν και, στη συνέχεια, θα είμαστε σε θέση να ελέγξουμε και να δούμε αn όλες αυτές οι δοκιμές οι οποίες έχουν διεξαχθεί και ολοκληρωθεί, έχουν δημοσιευτεί. Αλλά οι άνθρωποι δεν μπήκαν στον κόπο να χρησιμοποιήσουν αυτά τα μητρώα. Κι έτσι στη συνέχεια εμφανίστηκε η Διεθνής Επιτροπή Συντακτών Ιατρικών Περιοδικών και είπαν: ε, καλά, θα τηρήσουμε μία γραμμή. Δεν θα δημοσιεύσουμε κανένα περιοδικό, δεν θα δημοσιεύσουμε καμία δοκιμή εκτός κι αν καταχωρήθηκαν προτού ξεκινήσουν. Αλλά η επιτροπή δεν τήρησε τη γραμμή. Το 2008 διεξήχθη μία έρευνα η οποία έδειξε ότι το μισό του συνόλου των δοκιμών που δημοσιεύτηκαν από περιοδικά που εκδόθηκαν από μέλη της Διεθνούς Επιτροπής Συντακτών Ιατρικών Περιοδικών (ICMJE) δεν είχαν καταγραφεί σωστά και το ένα τέταρτο από αυτές δεν είχαν καταχωρηθεί καν. Και τελικά, πέρασε μία τροπολογία νόμου της FDA πριν κανά δύο χρόνια, που ανέφερε πως οποιοσδήποτε διεξάγει κλινική έρευνα πρέπει να παρουσιάζει τα αποτελέσματα αυτής της δοκιμής μέσα σε ένα χρόνο. Και στο περιοδικό BMJ, στην πρώτη έκδοση του Ιανουαρίου το 2012, μπορείτε να δείτε μία μελέτη η οποία δείχνει εάν οι άνθρωποι τηρούν την εν' λόγω απόφαση και αυτό που αποδεικνύεται είναι ότι μόνο ο ένας στους πέντε την έχει τηρήσει.
Και αυτό δεν είναι και τόσο δύσκολο πρόβλημα προς επιδιόρθωση. Πρέπει να υποχρεώσουμε ανθρώπους να δημοσιεύσουν όλες τις κλινικές έρευνες που διεξάγονται σε ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων και των παλαιών, επειδή η τροπολογία νόμου της FDA ζητά μόνο να δημοσιευτούν οι δοκιμές που διεξήχθησαν μετά το 2008, και δεν γνωρίζω ποιος κόσμος είναι αυτός στον οποίον ασκούμε ιατρική με βάση τις δοκιμές που έχουν ολοκληρωθεί τα τελευταία δύο χρόνια, Χρειάζεται να δημοσιεύσουμε όλες τις έρευνες που διεξάγονται σε ανθρώπους συμπεριλαμβανομένων και των παλαιότερων ερευνών, για όλα τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται σήμερα και χρειάζεται να πείτε σε όλους όσους γνωρίζετε ότι αυτό είναι ένα πρόβλημα και ότι ακόμη δεν έχει επιδιορθωθεί. Σας ευχαριστώ πολύ. (Χειροκρότημα) (Χειροκρότημα)
ΝΑ ΓΙΑΤΙ ΕΔΩ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΟΙ ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΩΤΕΣ ΣΕ ΤΖΙΡΟΥΣ
ΓΙΑΤΙ ΑΠΛΩΣ ΚΑΝΟΥΝ ΟΤΙ ΘΕΛΟΥΝ, ΧΩΡΙΣ ΚΑΝΕΝΑΝ ΕΛΕΓΧΟ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ
ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΜΕ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΟΜΩΣ,ΘΑ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΙ ΕΔΩ,ΟΛΕΣ ΟΙ ΜΕΛΕΤΕΣ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΦΥΣΙΚΑ ΘΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΟΝΤΑΙ,ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΥΠΕΡ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ
ΠΩΣ ΤΟ ΓΝΩΡΙΖΩ ΑΥΤΟ?
ΜΑ Η ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΕΛΕΙΩΣ Δ-Ω-Ρ-Ε-Α-Ν
ΑΡΑ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΧΩΡΟΣ ΓΙΑ ΑΙΣΧΡΟΚΕΡΔΙΑ ,ΑΦΟΥ ΘΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΦΘΟΝΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ
Η ΑΦΘΟΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΜΕΣΑ ΣΤΙΣ ΔΩΔΕΚΑ ΑΞΙΕΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΦΕΡΕ Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΦΟΡΕΑ ΑΡΤΕΜΗΣ ΣΩΡΡΑΣ ,ΩΣΤΕ ΝΑ ΕΝΘΥΜΗΘΟΥΜΕ ΠΩΣ ΜΟΝΟΝ ΜΕ ΑΥΤΕΣ ΠΟΡΕΥΤΗΚΑΝ ΟΙ ΠΡΟΓΟΝΟΙ ΜΑΣ ,ΚΑΙ ΜΕΣΩ ΑΥΤΩΝ ΜΑΣ ΠΑΡΕΔΩΣΑΝ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ
Προγραμματικές δηλώσεις Ελλήνων Συνέλευσις:
https://www.dropbox.com/s/pln8t496h3ro6ix/ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ-ΔΗΛΩΣΕΙΣ-ΕΣΥ-25-10-2015.pdf?dl=0
Ιδρυτική διακήρυξη Ελλήνων Συνέλευσις:
https://www.dropbox.com/s/vyaw1vtv3m8y11p/ΔΙΑΚHΡYΞΗ-ΕΣΥ-ΤΕΛΙΚΟ.pdf?dl=0
ΥΓΕΙΑ:
Η ΥΓΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΓΙΑ ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΡΟΧΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΗΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ.
Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΘΑ ΠΡΟΧΩΡΗΣΕΙ ΣΕ ΤΕΡΑΣΤΙΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ ΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ.
13.1. ΘΑ ΠΡΟΧΩΡΗΣΕΙ ΣΕ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΘΑ ΣΕΒΟΝΤΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΚΑΘΕ ΈΛΛΗΝΑ ΠΟΛΙΤΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΙΟ ΙΔΑΝΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΠΑΡΑΜΟΝΗΣ ΕΝΤΟΣ ΑΥΤΩΝ.
13.2. ΤΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΑΥΤΑ ΘΑ ΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΙ ΠΛΗΡΩΣ ΑΠΟ ΤΟ ΠΙΟ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟ ΙΑΤΡΙΚΟ, ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ.
13.3. ΤΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΘΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΟΥΝ ΣΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΕΤΟΙΟ ΠΟΥ ΝΑ ΠΡΟΑΓΕΤΑΙ Η ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΕ ΥΨΙΣΤΟ ΒΑΘΜΟ.
13.4. ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΕΝΟ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΕΝΑ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΠΟΥ ΘΑ ΦΕΡΕΙ ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗ ΕΝΑΝΤΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΜΕ ΑΠΕΡΙΟΡΙΣΤΗ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΩΝ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΘΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΟΥΝ ΦΑΡΜΑΚΑ ΜΕ ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ.
13.5. ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΑΥΤΑ ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΙΔΑΝΙΚΟΤΕΡΟ, ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΜΙΞΗ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΛΙΓΟΤΕΡΕΣ ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ.
13.6. ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΛΕΓΟΜΕΝΗ ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΘΑ ΕΝΙΣΧΥΘΟΥΝ ΜΕΓΙΣΤΑ ΟΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΣΕ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΙΔΑΝΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΙΑΜΑΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ, ΓΙΑ ΥΔΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑ, ΦΥΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑ, ΑΡΩΜΑΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΛΠ.
13.7. ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΜΕΛΗΜΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΗΣ ΝΑ ΔΙΑΒΙΩΝΟΥΝ ΣΕ ΕΝΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΝΑ ΠΡΟΑΓΕΙ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΜΕ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ- ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ, ΜΕ ΝΕΡΟ ΟΠΩΣ ΜΑΣ ΤΟ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ Η ΜΗΤΕΡΑ ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΜΕ ΚΑΘΑΡΟ ΑΕΡΑ. ΣΕΛΙΔΑ 27 ΑΠΟ 40
13.8. ΘΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΟΥΝ ΕΙΔΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΤΟΞΙΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗΣ ΣΤΗΝ ΥΓΙΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΓΙΑ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΑ ΑΤΟΜΑ,
13.9. ΘΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΟΥΝ ΕΙΔΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ – ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΩΝ ΓΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΜΕ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΠΟΥ ΘΑ ΠΑΡΕΧΟΥΝ ΕΞΑΣΚΗΣΗ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΟΣ ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ.
13.10. Η ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΘΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙ ΜΕ ΟΤΙ ΠΟΣΑ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΑΝΟΙΓΜΑ ΤΩΝ ΤΕΡΑΣΤΙΩΝ ΕΛΛΑΝΙΩΝ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ.
ΈΤΣΙ ΘΑ ΑΝΑΒΙΩΣΟΥΝ ΤΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΑ ΣΕ ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΑ ΣΤΗΝ ΣΩΣΤΗ ΤΟΥΣ ΒΑΣΗ.
